Wat is Sociocratie 3.0?
Zo veel dat het moeilijk samen te vatten is. We proberen het toch.
Waarom is Sociocratie 3.0 interessant?
Zie een organisatie als een zenuwstelsel. Ieder individu vertegenwoordigt een zenuwuiteinde en is daarmee in staat om prikkels of signalen van de buitenwereld te ontvangen. Wanneer deze prikkels goed door het stelsel worden geleid is het hele systeem in staat om het handelen hierop aan te passen. Maar stel, er zijn bepaalde delen van het stelsel die geen prikkels meer opvangen of de signalen niet doorgeven. Dan kan er cruciale informatie worden gemist…
In veel organisaties is het zo dat individuen immuun geworden zijn voor prikkels, het opgegeven hebben om ze door te geven of nog niet in staat zijn ze te ontvangen. De drang naar efficiëntie heeft het gewonnen van de effectiviteit. Hierdoor wordt cruciale informatie gemist of niet op tijd opgemerkt. In een omgeving die snel verandert, is het van essentieel belang dat organisaties tijdig opmerken wat van hen nodig is. Deze tijd vraagt namelijk om wendbaarheid, om aanpassingsvermogen. En eens in de drie jaar een reorganisatie om bij te sturen bevordert de wendbaarheid niet. Het leidt alleen maar tot wantrouwen richting de top van de organisatie.
Sociocratie 3.0 biedt tools om adequaat te reageren op die prikkels en zo continu te kijken wat nodig is. Daar waar de omgeving complex is, biedt Sociocratie 3.0 een eenvoudige benadering van hoe hiermee om te gaan.
Sociocratie 3.0
zet medewerkers weer aan!
De patronen van Sociocratie 3.0 (bron: sociocracy30.org) bieden manieren om de organisatie weer te laten functioneren als een goed werkend zenuwstelsel. Ieder individu is sensitief voor de omgeving en pikt spanningen op. In Sociocratie 3.0 navigeer je via spanning. Een spanning ontstaat door een gat tussen ‘hoe het is’ en ‘hoe het zou moeten zijn’. De spanning beschrijf je in een driver: een eenduidige formulering van de huidige en gewenste situatie. Door de spanning als driver te formuleren zorg je ervoor dat er niet direct een reactie komt, maar dat je de wijsheid van de groep kunt benutten om in te schatten wat nodig is.
Middels consent besluitvorming neem je samen met de betrokkenen op effectieve wijze een weloverwogen besluit over hoe die gewenste situatie bereikt kan worden. Consent houdt in dat je op zoek gaat naar bezwaren op een voorstel (mogelijke schade of directe verbetering) en deze met elkaar oplost. Zo zet je de energie van de groep in om een voorstel te verrijken in plaats van af te zwakken (zoals bij consensus). Door alle besluiten een evaluatiedatum en een eigenaar te geven, zorg je dat je tijdig kan bijsturen en ook kunt stoppen met activiteiten die overbodig zijn.
Sociocratie 3.0 streeft naar de ontwikkeling van een cultuur waarbinnen wordt samengewerkt op een manier die goed aansluit bij de natuur van de mens. De patronen dragen bij aan ons verlangen naar purpose (zingeving), autonomie en meesterschap, naast onze behoefte aan goede relaties met de mensen om ons heen en het gevoel ergens bij te horen. Zo biedt Sociocratie 3.0 een toolbox om de knelpunten in het zenuwstelsel te herstellen. Op een mensgerichte en effectieve wijze.
Mindset
Houding en gedrag bepalen de effectiviteit van de samenwerking. Naast de zeven principes zijn er daarom drie geheugensteuntjes die helpen om de juiste mindset te bereiken. Ze dienen als spiegel die je elkaar en jezelf kunt voorhouden.
Good enough
Goed genoeg voor nu, veilig genoeg om te proberen!
Artful participation
Is mijn bijdrage aan de effectiviteit van de samenwerking op dit moment de grootste die ik kan leveren?
Both and more
Het is niet óf/óf, het is beide en meer!
Wat is Sociocratie 3.0?
S3 is een op principes gebaseerde praktische gids, bestaande uit diverse tools die bijdragen aan de ontwikkeling van wendbare, veerkrachtige en effectieve organisaties. Het is een modulair systeem, wat betekent dat je er uit pakt wat je nodig hebt. Maar alleen enkel wanneer je iets nodig hebt. Het is mogelijk om alle patronen in te zetten en S3 als volledige werkwijze te adopteren, maar dat is niet noodzakelijk. De patronen kunnen worden toegepast binnen teams, organisatiebreed, met hiërarchie, zonder hiërarchie en op elke schaal.
S3 richt zich op 4 dimensies van organiseren: participatie, besluitvorming, uitvoering en wendbaarheid.
Dimensies
Uitvoering & Wendbaarheid
Sociocratie 3.0 biedt de mogelijkheid van het delegeren van invloed. Op het hoogste niveau zijn we gezamenlijk eigenaar van het doel van de organisatie. We kunnen ervoor kiezen om onderdelen van de realisatie te delegeren naar bijvoorbeeld cirkels of rollen. Daarmee delegeren we zowel de realisatie als de beslissingsbevoegdheid voor het domein. Door het linken van cirkels middels vertegenwoordiging en werken met rolselectie, garandeert Sociocratie 3.0 gelijkwaardigheid. De macht kan dus prima in een rol, of team liggen. Zij zijn echter aan review onderhevig en niet automatisch de invuller van die rol voor de eeuwigheid.
We hebben het nog nooit gedaan, we weten niet precies waar we zullen uitkomen, dus we hebben we alle wijsheid nodig om toch te gaan bewegen.
Dimensies
Participatie & Besluitvorming
Bij eenvoudige vraagstukken is de oplossing vaak ook direct duidelijk. Alleen, hoeveel eenvoudige vraagstukken hebben we nog tegenwoordig? Met zoveel verschillende partijen waarmee je samenwerkt (intern en extern), wet- en regelgeving, nieuwe techniek. Je hebt veel kennis nodig om de juist beslissingen te nemen. In Sociocratie 3.0 zitten daarom diverse patronen die een effectief proces bieden om participatie van diverse betrokken te waarborgen. Niet door met ze ‘in gesprek te gaan’, maar door snel kun inzicht af te tappen of op de juiste momenten te betrekken.
Wanneer deze diversiteit in het creëren van een voorstel al meegenomen is, is de weg naar een besluit vaak goed voorbereid. De besluitvorming in Sociocratie 3.0 gaat op basis van consent. Iedereen die geraakt wordt door het besluit zou invloed moeten kunnen uitoefenen op het te nemen besluit. Ook de moeilijke besluiten! Door te zoeken naar de nee’s, zorg je ervoor dat het geen Poolse landdag wordt. We hoeven het namelijk niet eens te zijn. We moeten er alleen collectief van overtuigd zijn dat we met de gekozen oplossing het doel behalen en er geen schade berokkend wordt. Een optimaal besluit bestaat namelijk niet. We kunnen dus beter beslissen met de wijsheid die nu in de groep zit en dan gaan leren om waar nodig aan te passen.
Be the change
Een belangrijk onderdeel van Sociocratie 3.0 is het gedrag van de mensen in de organisatie. In het begin kan het voor mensen erg wennen zijn om met behulp van de patronen van Sociocratie 3.0 met elkaar samen te werken. De interactie processen zijn strak: er is geen ruimte voor discussie, ongefundeerde meningen en machtsspelletjes. Na korte tijd merken mensen welke voordelen dit oplevert. Om deze reden is het aan te raden om een externe facilitator in de arm te nemen en tenminste een training te volgen voor je zelf aan de slag gaat.
Het moeilijkste aan Sociocratie 3.0 is namelijk dat je moet vergeten hoe je vroeger met elkaar samenwerkte. Je moet nieuwe patronen durven aannemen. Voor jezelf, maar ook voor de groep. Lukt je dit? Dan is het daarna is het een kwestie van veel oefenen, reflecteren, leren en verbeteren!
Hoe begin je met Sociocratie 3.0?
Door te navigeren via spanning en daar te beginnen waar de urgentie het grootst is. Het vertrekpunt is duidelijk, het eind alleen niet. Begin met het leren opmerken en concretiseren van spanningen door ze op te schrijven in een Driver. Dit zijn ongeveer twee zinnen met een heldere beweegreden. Prioriteer deze en bekijk stap voor stap wat er nodig is om de spanning op te lossen en naar de gewenste situatie te komen. Hiervoor kan je iedere keer een kijkje nemen in de toolbox van Sociocratie 3.0.
Leer zelf toepassen
OPEN TRAINING
We hebben een driedaagse training waarin we met je de diepte ingaan van Sociocratie 3.0. We leggen uit, en jij kunt oefenen. Ga interactief aan de slag met leuke nieuwe mensen en interessante werkwijzen!
Maak kennis met Sociocratie 3.0
E-LEARNING
Lijkt Sociocratie 3.0 je interessant en wil je het beter leren kennen? Bekijk dan onze e-learning waarin we met tekst, video en oefeningen je een basis bieden om te experimenteren. Duik vandaag nog in Sociocratie 3.0!
In je organisatie ervaren?
INCOMPANY
Navigeer via spanning en doe wat nodig is. Dat is lang niet altijd het hele spectrum van S3. Bekijk welke mogelijkheden we aanbieden of stel je vraag op maat voor jouw organisatie.